با پیشرفت فناوری در عرصه ارتباطات و الکترونیک ، و ورود گجت های جدید با قابلیت های ویژه انتظار میرود کمپانی ها همزمان اقدام به رفع ضعف های احتمالی در تولیدات خود برای بالا بردن کیفیت و افزایش رضایت مشتریان کنند.
از جمله این موارد هدفون ها و هندفری ها هستند که به سرعت در مسیر رشد فناوری در حال پیشرفت هستند ، و ویژگی بسیار مهم در آن ها کیفیت نقل و انتقال صدا می باشد ، که تولید کنندگان با بکار گیری تکنولوژی های رفع نویز و صداهای مزاحم در محصولات خود سعی در ارائه سطح بالایی از کیفیت را دارند.
در این مقاله به معرفی انواع سیستم های حذف نویز در هندزفری های وایرلس و نحوه عملکرد آن ها در ارتقا کیفیت صدا می پردازیم:

کیفیت صدا در هندزفری وایرلس
میزان کیفیت صدایی که در هدفون‌ها و هندزفری های بی‌سیم تجربه می‌شود به Audio Codec آن ها بستگی دارد. کدک یک ساختار نرم‌افزاری است که صدا را روی یک دستگاه رمزگذاری کرده و روی دستگاه دیگر رمزگشایی می‌کند. هم نرم‌افزار پخش موسیقی و هم هدفون و هندزفری باید از این کدک‌ها پشتیبانی کنند تا کیفیت اصلی و خالص صدا و یا موسیقی را ارسال و دریافت کنند. با برخی از این کدک‌های پراستفاده آشنا شوید.

• کدک SBC
در نسخه‌های قدیمی بلوتوث صدا با فرمتی بسیار سنگین فشرده‌سازی می شد ‌که باعث می گردید صدای نامطلوبی هوادار و یا بصورت دیجیتالی داشته باشند. کیفیت صدای موزیک نیز اصلا مناسب نبود. اما با گذشت زمان و ارتقاء تکنولوژی کیفیت آن بهبود پیدا کرد. با معرفی سیستم توزیع صدای پیشرفته (A2DP) یا Advanced Audio Distribution Profile که یکی از پروفایل‌های بلوتوث است و استفاده از آن در هدفون‌ها و هندزفری های بی‌سیم کیفیت صدا تغییرات مثبتی پیدا کرد. این پروفایل صوتی در نهایت با کدک SBC توانست برای فشرده‌سازی صدای استریو استفاده شود و صداهای باکیفیت بالا را به خوبی پردازش کند و به سطح استانداردی و مطلوبی برساند.
گزارشی که بر مبنای آزمایش شنیداری و توسط SoundExpert انجام و در سال 2014 منتشر شد نشان می‌دهد که بالاترین بیت‌ریتی که SBC می‌تواند رمزگشایی کند 372Kbps است و بیان شده است که برخی از دامنه‌های شنیداری این کدک فراتر از دامنه‌ی شنوایی انسان است. همچنین کیفیت صدایی که با این کدک و بیت‌ریت ۳۷۲ کیلوبیت بر ثانیه فشرده‌شده، تقریباً مشابه صدایی بوده که با بیت‌ریت ۱۹۲ کیلوبیت بر ثانیه که با کدک AAC اینکد شده است. البته در حال حاضر و در عمل این کدک صرفا در بیت‌ریت‌های پایین تری استفاده می‌شود چرا که اعداد بیان شده بیت ریت های بالایی است.

• کدک aptX
یک گام رو به پیشرفت. بعد از SBC کدک aptX معرفی شد. اکثر دستگاه‌های اندرویدی در چند سال اخیر از این کدک پشتیبانی می‌کنند. عملکرد این کدک مشابه صدایی است که در CD پلیرها شنیده می شود . تا بیت‌ریت 352Kbps بازدهی مطلوبی دارد. و نسبت به سایر کدک ها تاخیر صدایی کمتری دارد.

• کدک aptX HD
سیستم کدینگ aptX نیز بهینه شد و ارتقاء پیدا کرد و نسخه‌ی HD آن معرفی شد که در واقع بروز شده ی فرمول قبلی بود. در این کدک کیفیت صدا به مراتب بالاتر رفته و تا 576Kbps هم عملکرد خوبی دارد و تاخیر صدایی آن هم کمتر شده است.دستگاه هایی نظیر Galaxy Note 9 ، One Plus 5T ، LG V30 و دیوایس های دیگری نیز از این کدک پشتیبانی می‌کنند. می بایست به این نکته توجه شود که این کدک به سخت‌افزار خاص خود نیاز دارد. اگر دستگاه‌ از ابتدا با این کدک همخوانی نداشته باشد هیچ راهی برای هماهنگ سازی و بروز رسانی آن نیست و این امکان نیز وجود ندارد که با ارتقای نرم‌افزاری یا نصب کردن اپ‌های خاص، از این تکنولوژی بهره‌مند شد.

• کدک AAC
این کدک نسخه‌ی پیشرفته‌تری از SBC است و در واقع حاصل بهینه‌سازی این کدک می باشد . اپل روی آیفون و آیپد از aptX پشتیبانی نمی‌کند. بلکه از کدک پیشرفته ی AAC استفاده می‌کند. که بیت‌ریت آن حدود 256Kbps است و امکانات و قابلیت‌های این کدک در حدیست که از نظر کیفیت صدا فوق العاده است و از از aptX نیز بهتر است. اگر از یک هدفون یا هندزفری که با AAC سازگار باشد و یک منبع AAC مانند (Apple Music) استفاده کنید کیفیت صدا به مراتب بالاتر می‌رود و افت صدایی کمتری را احساس خواهید کرد. برای استفاده از این کدک، به هدفون‌ها و هندزفری هایی نیاز دارید که قابلیت دیکد کردن آن را دارا باشند.

• کدک ANC
هدفون‌ها و هندزفری هایی که دارای قابلیت حذف نویزهای محیطی به‌صورت فعال هستند در حالت کلی تحت عنوان ANC (که از کوتاه شده عبارت Active Noise Cancelling تشکیل شده است) نام برده می‌شوند اما واقعیت این است که عملکرد این دسته از هدفون‌ها و هندزفری ها درست برخلاف این موضوع انجام می شود و سیستم به این گونه است که نویزهای موجود در محیط اطراف توسط یک میکروفن کوچک دریافت شده و سپس با موج دیگری باقطب‌های مخالف خنثی سازی می‌شود.

اصواتی که دارای مقادیر فرکانسی پایین هستند، از خاصیت ذاتی ویژه‌ای در عبور از میان اشیاء جامد برخوردار بوده و از آنجا که ساختار پلاستیکی گوشی‌های هدفون نیز جسمی جامد در نظر گرفته می‌شوند، بنابراین نویزهای محیطی بدون نیاز به استفاده از روش‌ها و یا تجهیزات خاصی می‌توانند به‌ سادگی از آن‌ها عبور کرده و به میکروفنی که در قسمت درونی آن‌ها قرار گرفته برسند. میکروفن مربوطه پس از دریافت موج‌های صوتی و تشخیص فرکانس آن، موج دیگری را بر ضد آن‌ها تولید کرده و سپس به سمت گوش‌های فرد ارسال می‌نماید که این مهم اساس عملکرد هدفون‌های ANC را تشکیل می‌دهد.
موج ضد نویز تولید شده در مشخصه‌های صوتی، فشار و … کاملاً با موج اولیه یکسان بوده و تنها پولاریته یا به عبارتی دیگر قطب‌های آن متفاوت می‌باشد. می‌دانیم هنگامی‌که دو صوت دارای قطب‌های ناهمنام با یکدیگر برخوردار می‌کنند، به‌صورت مؤثری همدیگر را خنثی کرده و از بین می‌برند.

با نکاتی که در این مقاله به آن ها پرداخته شد ضمن آشنایی علمی با سیستم های حذف نویز و بهینه سازی صدا در هدفون ها و هندزفری ها درمورد نحوه عملکرد آن ها نیز بطور کلی نکاتی بیان شد . هر چه دانش و آگاهی از ابعاد مختلف تکنولوژی بیشتر باشد، انتخاب نیز بهینه تر خواهد بود. در هدفون ها و هندزفری های ارائه شده توسط برند شیائومی و زیرمجموعه های آن نیز تکنولوژی های حذف نویز بکار گرفته شده و در دسترس کاربران می باشد.